Nh÷ng
ngän giã Hua T¸t
-- NguyÔn
Huy ThiÖp
(
Mêi truyÖn trong b¶n nhá )
T©y B¾c cã mét b¶n nhá ngêi Th¸i ®en n»m c¸ch ch©n ®Ìo ChiÒng D«ng chõng dËm ®êng. B¶n tªn lµ Hua T¸t.
B¶n Hua T¸t ë trong thung lòng hÑp vµ dµi, ba bÒ bèn bªn lµ nói cao bao bäc, cuèi thung lòng cã hå níc nhá, níc gÇn nh kh«ng bao giê c¹n. Xung quanh hå, khi thu ®Õn, hoa cóc d¹i në vµng ®Õn nhøc m¾t.
Tõ thung lòng Hua T¸t ®i ra bªn ngoµi cã nhiÒu lèi. Lèi ®i chÝnh r¶i ®¸, võa mét con tr©u. Hai bªn lèi ®i nµy ®Çy nh÷ng c©y mÌ loi (1), tre, vÇu, bøa, muçm vµ hµng tr¨m thø c©y d©y leo kh«ng biÕt tªn gäi lµ g×. Lèi ®i nµy ®· in dÊu ch©n nhiÒu ngêi. Trong sè ®ã, tõng nghe cã c¶ mét vÞ hoµng ®Õ.
Thung lòng Hua T¸t Ýt n¾ng. ®©y quanh n¨m cø lung bung mét thø s¬ng mï bµng b¹c nªn nh×n ngêi vµ vËt th× chØ nh×n thÊy nh÷ng nÐt nhßa nhßa ®¹i thÓ mµ th«i. §©y lµ thø kh«ng khÝ huyÒn tho¹i.
Hua T¸t, nh÷ng chuyÖn cæ nh nh÷ng b«ng hoa d¹i, mµu vµng nh¹t, bÐ nh khuy ¸o, ®iÓm ®©u ®ã quanh rµo trong c¸c ngâ nhá. §µn «ng ngËm hoa nµy trong miÖng uèng rîu kh«ng bao giê say. Nã còng gièng nh nh÷ng viªn ®¸ cuéi tr¾ng cã g©n ®á, m¶nh nh sîi chØ n»m kÝn ®¸o n¬i lßng suèi. Phô n÷ thÝch nh÷ng viªn sái nµy. Hä nhÆt nã vÒ ñ trong ¸o lãt ®ñ mét tr¨m ngµy. Khi lµm ®Öm cho chång, hä dÊu viªn sái ®ã vµo trong. Cã lêi truyÒn r»ng ngêi chång n»m trªn ®Öm Êy sÏ kh«ng bao giê m¬ tëng ®Õn nh÷ng phô n÷ kh¸c.
Hua T¸t lµ mét b¶n nhá c« ®¬n. Ngêi d©n ë ®©y sèng gi¶n dÞ, chÊt ph¸c. C«ng viÖc n¬ng rÈy nhäc nh»n vÊt v¶. C¶ viÖc s¨n b¾t còng thÕ. Tuy nhiªn, ngêi d©n ë ®©y l¹i rÊt réng lßng mÕn kh¸ch.
§Õn Hua T¸t, kh¸ch sÏ ®îc mêi ngåi trªn bÕp löa, uèng sõng rîu cÇn víi xeo thÞt rõng sÊy kh«. NÕu kh¸ch lµ mét ngêi c«ng minh, chÝnh trùc, chñ nhµ sÏ mêi kh¸ch nghe mét c©u chuyÖn cæ. Cã thÓ nh÷ng chuyÖn cæ Êy nãi nhiÒu ®Õn nçi ®au khæ con ngêi, nhng chÝnh hiÓu râ nh÷ng ®au khæ Êy mµ ë trong ta n¶y në ra sù s¸ng suèt ®¹o ®øc, lßng cao thîng, t×nh ngêi.
Nh÷ng ngêi sèng trong chuyÖn cæ b©y giê ®Òu kh«ng cßn n÷a. Hua T¸t, hä ®Òu biÕn thµnh ®Êt bôi vµ tro than c¶(2). Tuy vËy, linh hån cña hä vÈn bay thÊp tho¸ng trªn c¸c khau cói(3) nhµ sµn.
Nh nh÷ng ngän giã.
o0o0o0o
TruyÖn
thø nhÊt
Tr¸i Tim
Hæ
Ngµy Êy, ë Hua T¸t cã mét c« g¸i tªn Pïa. S¾c ®Ñp cña nµng kh¾p c¸c mêng kh«ng ai b× kÞp, da tr¾ng nh trøng gµ bãc tãc mît vµ dµi, m«i nh son ®á. ChØ khæ mét nçi lµ Pïa bÞ liÖt hai ch©n, suèt n¨m suèt th¸ng n»m mét chç.
Håi x¶y ra chuyÖn nµy Pïa mêi s¸u tuæi. Tuæi mêi s¸u lµ tuæi cña mïa xu©n, cña t×nh yªu. T×nh yªu cã thÓ cã nhiÒu nhng mµ mïa xu©n thiÕu n÷ l¹i chØ cã mét. N¨m mêi s¸u tuæi lµ th¸ng ®Çu cña mïa xu©n, ®Õn mêi chÝn tuæi th× cã khi ®· sang mïa thu råi.
Mïa xu©n ë Hua T¸t ®Çy Êp tiÕng khÌn bÌ. TiÕng khÌn quÊn quýt ch©n sµn, ch©n qu¶n ( sµn ë rÓ ) nhµ c¸c c« g¸i. Cá díi ch©n c¸c cÇu thang kh«ng mäc ®îc. ®Êy ph¼ng l× mét líp ®Êt b¹c.
Sµn nhµ Pïa kh«ng cã nh÷ng tiÕng khÌn bÌ. Kh«ng ai ®i lÊy c« g¸i liÖt c¶ hai ch©n lµm vî. §µn «ng th¬ng xãt, ®Õn c¶ trÎ con còng th¬ng xãt Pïa. Ngêi ta cóng ma, t×m thuèc cho Pïa. V« hiÖu, ®«i ch©n cña nµng vÈn kh«ng nhóc nhÝch.
N¨m Êy, Hua T¸t sèng trong mïa ®«ng khñng khiÕp. Trêi trë chøng, c©y cèi kh« hÐo v× s¬ng muèi, níc ®ãng thµnh b¨ng. Mïa ®«ng Êy, trong rõng Hua T¸t xuÊt hiÖn mét con hæ d÷. Hæ r×nh rËp suèt ngµy ®ªm quanh b¶n. B¶n hoang v¾ng h¼n, kh«ng ai d¸m ra n¬ng ra rÈy. Buæi tèi, ch©n c¸c cÇu thang ®îc rÊp rµo gai kü lìng, c¸c cöa nhµ ®ãng chÆc. S¸ng s¸ng, thÊy vÕt ch©n hæ vßng quanh tõng ng«i nhµ mét. C¶ b¶n sèng trong n¬m níp lo ©u.
Ngêi ta ®ån con hæ cã tr¸i tim kh¸c thêng, tr¸i tim nã chØ b»ng hßn sái vµ trong suèt. Tr¸i tim Êy lµ bïa hé mÖnh, còng lµ vÞ thuèc thÇn. Ai cã tr¸i tim Êy sÏ ®îc may m¾n, giµu sang suèt c¶ cuéc ®êi. Tr¸i tim Êy nÕu ®em ng©m rîu sÏ ch÷a ®îc mäi thø bÖnh hiÓm nghÌo. LiÖt ch©n nh Pïa, uèng thø thuèc Êy còng sÏ khái ®îc.
Tin ®ån nh con chim c¾t truyÒn kh¾p thung lòng. bÕp löa, s©n qu¶n, díi suèi, trªn n¬ng, ®©u ®©u ngêi ta còng nãi vÒ tr¸i tim hæ. Tin ®ån bay xuèng c¶ vïng ®ång b»ng cña ngêi Kinh, bay lªn c¶ ®Ønh nói cao cña ngêi H'm«ng. Tin ®ån bao giê còng thÕ, qua miÖng cña nh÷ng kÎ ngu dèt th× qu¸i l¹ thay, thêng thó vÞ h¬n qua nh÷ng con ngêi tõng tr¶i.
Cã rÊt nhiÒu ngêi ®i s¨n con hæ. Cã ngêi Th¸i, ngêi Kinh, ngêi H'm«ng... Ngêi th× muèn s¨n hæ ®Ó lÊy tr¸i tim lµm bïa hé mÖnh, ngêi th× muèn lÊy tr¸i tim hæ lµm thuèc. Tr¸ch hä thÕ nµo ? §êi ngêi ta, ai ®· ch¼ng tõng s¨n ®uæi bao nhiªu phï du ?
Trong ®¸m thî s¨n, ®«ng nhÊt lµ ®¸m con trai b¶n Hua T¸t. Hä muèn lÊy ®îc tr¸i tim hæ ®Ó vÒ ch÷a bÖnh cho Pïa.
ViÖc s¨n hæ kÐo dµi gÇn hÕt mïa ®«ng. Nhng, nh cã phÐp l¹, con hæ tinh kh«n biÕt tr¸nh nh÷ng n¬i ngêi ta phôc nã. Nh÷ng ngêi ®i s¨n bÞ nã s¨n l¹i. H¬n mêi ngêi chÕt v× con hæ d÷. TiÕng khãc than lÈn víi tiÕng giã hó dµi ©m ©m trong b¶n. Ngêi ta n¶n chÝ dÇn, sè ngêi ®i s¨n rông nhanh nh bøa chÝn c©y, cuèi cïng chØ cßn mét ngêi. Ngêi Êy lµ Khã.
Khã lµ trai b¶n Hua T¸t. Chµng må c«i cha mÑ, sèng nh con don con dim. Con don, con dim sèng lñi thñi, ®i con ®êng riªng, ¨n uèng thÕ nµo kh«ng ai biÕt ®îc. Khã ch¼ng bao giê tham dù nh÷ng cuéc tô tËp, héi hÌ ë b¶n. PhÇn v× Khã nghÌo, phÇn v× thÊy xÊu trai. Chµng bÞ ®Ëu mïa, mÆt rç ch»ng chÞt. Ngêi Khã dÞ d¹ng: hai tay dµi chÊm ®Çu gèi, ®«i ch©n kh¼ng khiu lóc nµo ®i còng nh ch¹y. Con don, com dim cã ®i bao giê ?
ThÊy Khã ®i s¨n nhiÒu ngêi ng¹c nhiªn. Ngêi ta l¹i cµng ng¹c nhiªn thÊy Khã s¨n hæ kh«ng ph¶i ®Ó lÊy bïa phÐp may m¾n cho chµng mµ ®Ó lÊy thuèc vÒ ch÷a cho Pïa. §ªm ®ªm, hä thÊy Khã ®øng díi ch©n sµn nhµ Pïa ®ê ®Èn nh kÎ si t×nh, còng gièng nh tªn ¨n trém.
Ngêi b¶n Hua T¸t kh«ng biÕt Khã ®i con ®êng nµo t×m vÕt hæ. §êng cña con don, con dim hæ còng kh«ng biÕt. Con hæ thÊy sù nguy hiÓm. Nã thay ®æi chç ë, thay ®æi ®êng ®i. Khã vµ con hæ s¨n nhau tõng giê...
Mét ®ªm, ngêi ta ®ang ngåi kÓ chuyÖn ë sµn nhµ Pïa th× nghe thÊy tiÕng sóng næ. TiÕng sóng kÝp ©m nh tiÕng sÊm. Cã tiÕng hæ gÇm d÷ déi vang trong khe nói.
Hæ chÕt råi ! §óng Khã b¾n chÕt hæ råi ! C¶ b¶n kinh hoµng x«n xao nh rõng gÆp b·ä Ngêi ta reo hß. NhiÒu ngêi võa reo võa trµo níc m¾t. Trai b¶n ®èt ®uèc lªn rõng t×m Khã.
GÇn s¸ng ngêi ta míi t×m thÊy Khã vµ x¸c con hæ ®· chÕt. C¶ hai l¨n xuèng vùc s©u díi suèi. Khã bÞ gÈy lng, mÆt chµng ®Çy vÕt cµo cÊu cña hæ. Con hæ bÞ b¾n to¸c ®Çu. Viªn ®¹n b¾n gÇn xÐ r¸ch tr¸n hæ xuyªn vµo tËn ãc.
Nhng, ®iÒu k× l¹ nhÊt lµ ngùc con hæ ®· bÞ r¹ch ®i, tr¸i tim cña nã kh«ng cßn ®Êy n÷a. VÕt r¹ch b»ng dao cßn míi, m¸u bÕt hai bªn vÕt r¹ch ch¶y rßng rßng, sñi thµnh bät nh bong bãng. §· cã kÎ nµo ®¸nh c¾p tr¸i tim con hæ !
TÊt c¶ trai b¶n Hua T¸t lÆng im, cuèi gÇm mÆt xuèng. Hä hæ thÑn, c¨m giËn, chua xãt.
H¬n mêi ngêi chÕt trong mïa ®«ng Êy v× con hæ d÷. Thªm hai ngêi n÷a chÕt dÇn sau c©u chuyÖn ®ã. Hai ngêi Êy lµ Pïa vµ Khã...
Ngêi b¶n Hua T¸t ®· ch«n con hæ ngay chç nã chÕt. Kh«ng ai nh¾c l¹i huyÒn tho¹i vÒ sù mÇu nhiÖm cña tr¸i tim hæ. Ngêi ta ®· quªn nã ®i nh quªn bao ®iÒu cay ®¾ng x¶y ra trªn thÕ gian nµy. §iÒu Êy còng cÇn.
Cßn nhí chuyÖn Êy, b©y giê cã lÏ chØ rÊt Ýt ngêi.
TruyÖn
thø t
TiÖc Xße
Vui NhÊt
Lµ thÞ E lµ con g¸i trëng ban Hµ V¨n Nã. HiÕm cã ngêi xinh ®Ñp nh E. Lng nh lng kiÕn vµng, m¾t long lanh nh sao Khun Ló -- Nµng a (1), tiÕng nãi cña nµng dÞu dµng. Khi nµng cêi, tiÕng cêi trong v¾t vµ v« t lù. E xinh ®Ñp ®· ®µnh nhng ®øc h¹nh cña nµng còng Ýt cã ngêi b× kÞp. Nµng lµ niÒm tù hµo cña ngêi Hua T¸t. C¶ b¶n mong nµng t×m ®îc ngêi chång xøng ®¸ng, trëng b¶n Hµ V¨n Nã còng muèn thÕ, c¸c b« l·o trong b¶n còng muèn thÕ. Trao ngêi con g¸i xinh ®Ñp nh E cho ngêi kh«ng xøng ®¸ng lµ cã téi víi Then v× nµng lµ quµ tÆng cña Then víi ngêi Hua T¸t. Chän ai b©y giê ? Ngêi ta ®a viÖc chän chång cña E ra b¶n. Ngêi muèn xin lµm rÓ trëng b¶n Hµ V¨n Nã cã rÊt nhiÒu. Trai trong b¶n Hua T¸t còng cã, trai ngoµi b¶n Hua T¸t còng cã. C¸c b« l·o trong b¶n Hua T¸t thøc tr¾ng mét ®ªm, uèng hÕt n¨m vß rîu cÇn råi quyÕt ®Þnh sÏ lµm mét cuéc thi tµi ®Ó chän ngêi nµo cã ®øc tÝnh quý nhÊt mµ khã kiÕm nhÊt lµm chång cña E. §øc tÝnh quý nhÊt vµ khã kiÕm nhÊt lµ ®øc tÝnh g× ? Ai lµ ngêi cã ®øc tÝnh Êy ? C¸c chµng trai ngåi tôm bªn c¸c bÕp löa bµn b¹c, kh«ng biÕt bao nhiªu lµ rîu vµ thÞt tiªu ma. Líp trÎ b©y giê kh«ng thÓ suy nghÜ b»ng níc l· ®îc, ®· ®µnh...
Mét b÷a kia cã chµng trai d¸ng vÎ hïng dòng ®Õn nãi víi trëng b¶n vµ c¸c b« l·o:
- Dòng c¶m lµ ®øc tÝnh quý nhÊt vµ khã kiÕm nhÊt. T«i lµ ngêi cã ®øc tÝnh Êy !
- Cø chøng minh xem ! Trëng b¶n tr¶ lêi.
Chµng trai ®i vµo rõng. §Õn chiÒu chµng v¸c vÒ mét con lîn lßi bÞ chµng b¾n chÕt. Con lîn lßi ®Õn h¬n t¹ thÞt, l«ng cøng tua tña nh l«ng nhÝm, chÕt råi mµ hai con m¾t ®á lõcña nã vÈn ngÇu s¾c m¸u. Chµng vøt con lîn xuèng sµn, m¾t chµng long lanh s¸ng, ngêi chµng nh cã hµo quang. Mäi ngêi ®Òu khen ngîi chµng.
Trëng b¶n hái con g¸i:
- Con xem, chµng trai thùc sù dòng c¶m. Chµng Êy ®· chøng minh ®øc tÝnh dòng c¶m cña m×nh...
E mØm cêi, tr¸i tim cña nµng rung ®éng khi nh×n thÊy ®«i m¾t dòng c¶m cña ngêi cÇu h«n. §«i m¾t Êy nh cã ¸nh löa. Nhng vèn th«ng minh, E biÕt, nh÷ng ngêi dòng c¶m sÏ m·i mª víi sù nghiÖp cña m×nh.
E tr¶ lêi:
- §óng thÕ, tha cha ! Chµng trai ®· chøng minh ®îc ®øc tÝnh dòng c¶m cña m×nh... ®øc tÝnh thËt lµ ®¸ng quÝ... Nhng tha cha, ®øc tÝnh Êy ®¸ng quý nhng ch¾c kh«ng khã kiÕm v× míi tõ s¸ng ®Õn chiÒu chµng ®· chøng minh ®îc nã...
C¸c b« l·o gËt gï. Ngêi ta ®ång ý víi lêi E nãi. Con lîn ®îc mæ thÞt. C¶ b¶n xoÌ suèt ®ªm ®Ó mõng ®øc tÝnh dòng c¶m, ®øc tÝnh ®¸ng quý nhng kh«ng khã kiÕm. NhiÒu ngêi con trai ch©n chÝnh ë rõng cã ®øc tÝnh nµy...
Mét lÇn kh¸c, cã mét chµng trai tr«ng th«ng minh s¸ng sña ®Õn nãi víi trëng b¶n vµ c¸c b« l·o:
- Kh«n ngoan lµ ®øc tÝnh ®¸ng quý vµ khã kiÕm ! T«i lµ ngêi cã ®øc tÝnh Êy !
- Cø chøng minh xem ! C¸c b« l·o nãi víi chµng trai.
Chµng trai ®i vµo rõng. §Õn chiÒu chµng mang vÒ mét ®«i r¸i c¸ cßn nguyªn vÑn. R¸i c¸ lµ con vËt kh«n ngoan nhÊt rõng, nã v« cïng tinh nhËy, bÈy nã gÇn nh lµ viÖc søc ngêi kh«ng thÓ lµm ®îc. Chµng trai mØm cêi, m¾t chµng long lanh s¸ng, ngêi chµng nh cã hµo quang. Mäi ngêi ®Òu khen ngîi chµng.
Trëng b¶n nãi víi con g¸i :
- Con xem, chµng trai thùc sù kh«n ngoan. Chµng Êy ®· chøng minh ®øc tÝnh kh«n ngoan cña m×nh...
E mØm cêi, l¹i mét lÇn n÷a tr¸i tim cña nµng rung ®éng. §«i m¾t ngêi cÇu h«n cã ¸nh löa, cãgi«ng b·o. Nhng, nh÷ng ngêi kh«n ngoan bao giê còng sÏ ®au khæ, thËm chÝ bÊt h¹nh. Hä biÕt qu¸ nhiÒu...
E tr¶ lêi :
- Tha cha, chµng trai còng ®· chøng minh ®îc ®øc tÝnh ®¸ng quý cña m×nh. Nhng tha cha, ®øc tÝnh Êy ®¸ng quý nhng ch¾c còng kh«ng khã kiÕm v× míi tõ s¸ng ®Õn chiÒu, chµng l¹i chøng minh ®îc nã...
C¸c b« l·o gËt gï. Ngêi ta lµm thÞt ®«i r¸i c¸. C¶ b¶n l¹i xoÌ suèt ®ªm ®Ó mõng ®øc tÝnh ®¸ng quý nhng kh«ng cã kiÕm. Nh÷ng ngêi con trai ch©n chÝnh ë rõng ®Òu cÇn cã ®øc tÝnh nµy...
Mét lÇn kh¸c n÷a, cã mét chµng trai bÐo phÞ cìi ngùa ®Õn b¶n. Chµng bÐo nãi:
- Giµu cã lµ ®øc tÝnh ®¸ng quý vµ khã kiÕm nhÊt. T«i lµ ngêi giµu cã.
Chµng bÐo ®æ ra sµn kh«ng biÕt bao nhiªu lµ vµng vµ b¹c tr¾ng. Mäi ngêi hoa m¾t. Trëng b¶n vµ c¸c b« l·o ngåi nÝn lÆng. Cha bao giê hä thÊy cã ngêi giµu cã nh thÕ.
- Giµu cã lµ ®iÒu kh«ng ph¶i chøng minh !... Chµng bÐo nãi.
C¸c b« l·o gËt gï. Trëng b¶n còng gËt gï. Chµng bÐo mØm cêi, m¾t chµng cã ¸nh löa, cã gi«ng b·o, cã c¶ ®ªm tèi n÷a. Ngêi chµng nh c'o hµo quang.
Trëng b¶n hái E:
- ThÕ nµo, con g¸i ta... Giµu cã cã ph¶i lµ ®øc tÝnh ®¸ng quý vµ khã kiÕm kh«ng con ?
- Khã kiÕm th× ®óng - E tr¶ lêi - Nhng giµu cã kh«ng ph¶i lµ ®øc tÝnh. Gi¶ dèi th× ®óng lµ mét ®øc tÝnh. Kh«ng thÓ giµu cã mµ kh«ng gi¶ dèi...
C¸c b« l·o cêi ph¸ lªn. Ngêi ta l¹i xoÌ suèt ®ªm ®Ó mõng con ngêi giµu cã.
Cuèi cïng cã mét chµng trai trong b¶n Hua T¸t t×m ®Õn gÆp trëng b¶n vµ c¸c b« l·o. §Êy lµ HÆc, chµng trai må c«i, mét thî s¨n xuÊt s¾c nhÊt b¶n. HÆc nãi víi mäi ngêi:
- Trung thùc lµ ®øc tÝnh ®¸ng quý vµ khã kiÕm nhÊt !
- Cø chøng minh xem ! Mäi ngêi b¶o chµng. HÆc tr¶ lêi:
- Trung thùc kh«ng ph¶i lµ c¸i vßng b¹c ë cæ ®a ra cho mäi ngêi tr«ng thÊy, sê tay vµo nã.
Mäi ngêi x«n xao, c¸c b« l·o bµn t¸n. Trëng b¶n tøc giËn, mÆt «ng ®á bõng nh löa:
- Ph¶i chøng minh ! Trëng b¶n hÐt lªn, «ng ®· nh×n thÊy ®«i m¾t tr×u mÕn cña E nh×n HÆc.
- Ai tin mµy ? Ai b¶o mµy cã ®øc tÝnh trung thùc ? Trëng b¶n hái.
- Then biÕt ! HÆc tr¶ lêi.
- C¶ con còng biÕt ! E nãi nghiªm trang.
- §iªn rå ! Trëng b¶n gÇm lªn. ¤ng nh×n sang c¸c b« l·o cÇu cøu. ¤ng biÕt, ngêi giµ bao giê còng t×m ra lèi tho¸t ®¬n gi¶n cho mäi r¾c rèi trªn ®êi.
- H·y cÇu Then ®i ! Mét vÞ b« l·o b¶o HÆc. Trêi ®ang h¹n h¸n, tÊt c¶ mã níc (2) ®Òu ®· c¹n kh«. NÕu con trung thùc, con h·y cÇu Then ma xuèng !
Tra h«m sau, d©n b¶n Hua T¸t lËp ®µn cÇu ®¶o, kh«ng khÝ oi nång ngét ng¹t. HÆc bíc lªn ®µn, chµng ngíc ®«i m¾t trang nghiªm nh×n trêi. Chµng nãi:
- Con sèng trung thùc, dÇu biÕt trung thùc bao giê còng chÞu ®au khæ thiÖt thßi. Tuy nhiªn, nÕu lßng trung thùc chuéc ®îc téi lçi vµ mang t×nh yªu ®Õn ®îc cho thÕ gian nµy, xin trêi ma xuèng...
Trêi cao tÜnh lÆng. Bçng nhiªn tõ ®©u ®ã xa x«i cã mét c¬n giã m¬ hå thæi vÒ. TÊt c¶ ngän c©y trªn rõng xµo x¹c. MÆt ®Êt b¾t ®Çu xuÊt hiÖn nh÷ng c¬n lèc nhá.
Buæi chiÒu, bÇu trêi ®Çy m©y vÇn vò vµ khi ®ªm xuèng th× ma nh trót.
LÇn Êy, ngêi ta ®· xoÌ suèt mét tuÇn tr¨ng ®Ó mõng ®¸m cíi cña HÆc víi con g¸i trëng b¶n.
§©y lµ tiÖc xoÌ vui nhÊt ë b¶n Hua T¸t. C¶ b¶n ®Òu say khít. Tõng c¸i cét nhµ, thËm chÝ ®Õn tõng c¸i c©y trong vên còng ®îc mêi uèng mét sõng rîu ®¹i.
-- NguyÔn Huy ThiÖp